میزان کلسترول بر اساس سن، وزن و جنسیت هر انسان متفاوت است. بدن در طول زمان کلسترول بیشتری تولید می کند، بنابراین پزشکان توصیه می کنند که همه افراد 20 سال و بالاتر به طور مرتب سطح کلسترول خود را بررسی کنند، در حالت ایده آل هر 5 سال یکبار مناسب است.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها قلبی تخمین می زند که در ایران نزدیک به 9 میلیون انسان بالغ دارای کلسترول بالا هستند. این کلسترول باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته مغزی در فرد می شود.
در این مقاله نحوه اندازه گیری کلسترول توسط پزشکان را توضیح می دهیم و سطوح سالم را در مراحل مختلف زندگی شرح می دهیم. ما همچنین راه های کاهش کلسترول و حفظ سطح سالم را بررسی می کنیم
کلسترول چیست و پزشکان چگونه آن را اندازه گیری می کنند؟
کلسترول یک ماده شکل مانند چربی است،کلسترول بر دو نوع است: لیپوپروتئین با چگالی کم(LDL) و لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL).
اگر LDL یا کلسترول «بد» بیش از حد در جریان خون وجود داشته باشد، می‌تواند در رگ‌های خونی تجمع کند و رسوبات چربی به نام پلاک را تشکیل دهد. این پلاک‌ها می‌توانند منجر به مشکلات دیگری از جمله حملات قلبی و سکته شوند.
میزان کلسترول تام و LDL باید پایین باشد. اما داشتن کلسترول HDL یا «خوب» بیشتر در خون ممکن است خطر حمله قلبی یا سکته را کاهش دهد.
پزشکان می توانند سطح HDL، LDL و کلسترول را اندازه گیری کنند. نتایج همچنین ممکن است سطوح تمام چربی های غیر HDL را نشان دهد که می تواند خطر بیماری قلبی را افزایش دهد.
سطح کلسترول خون و سن و سال
سطح کلسترول با افزایش سن رابطه مستقیم دارد. انجام اقداماتی برای رسیدن یا حفظ سطوح سالم در اوایل زندگی ممکن است از بالا رفتن خطرناک آنها در طول زمان جلوگیری کند. سالها سطوح کنترل نشده کلسترول ممکن است برای درمان چالش برانگیز باشد.
سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند که افراد 20 ساله یا بیشتر سطح کلسترول خود را هر 5 سال یکبار بررسی کنند، یا در صورت داشتن سایر عوامل خطر بیماری قلبی عروقی، باید این بررسی هر سال انجام شود تا در صورت نیاز افراد درمان شوند .
کودکان کمتر احتمال دارد که کلسترول بالا داشته باشند.به گفته پزشکان کودکان تا قبل از 18 سالگی فقط 2 بار باید سطح کلسترول خونشون بررسی شود.با این حال، کودکانی که فاکتورهای خطر کلسترول بالا دارند باید مرتباً سطح آنها بررسی شود.
به طور معمول، مردان در طول زندگی خود کلسترول بالاتری نسبت به زنان دارند. سطح کلسترول مردان با افزایش سن افزایش می یابد و سطح کلسترول زنان پس از یائسگی افزایش می یابد.
جدول زیر سطوح سالم کلسترول را بر اساس سن نشان می دهد، طبق گفته موسسه ملی بهداشت (NIH). پزشکان کلسترول را بر حسب میلی گرم در دسی لیتر (mg/dl) اندازه می گیرند.
| نوع کلسترول |
19 سال یا کمتر |
مردان 20 ساله یا بیشتر |
زنان 20 ساله یا بیشتر |
| کلسترول بالا |
کمتر از 170 mg/dl |
125–200 mg/dl |
125–200 mg/dl |
| non-HDL |
کمتر از 120 mg/dl |
کمتر از 130 mg/dl |
کمتر از 130 mg/dl |
| LDL |
کمتر از 100 mg/dl |
کمتر از 100 mg/dl |
کمتر از 100 mg/dl |
| HDL |
بیشتر از 45 mg/dl |
mg/dl 40 یا بالاتر |
mg/dl 50 یا بالاتر |
سطح کلسترول خون توصیه شده توسط پزشکان
گذشته از افزایش سن، هر گونه تغییر در سطح کلسترول معمولاً ناشی از شرایط سلامتی و عوامل سبک زندگی است.
در زیر، ما محدوده های سالم و ناسالم را با جزئیات بیشتری شرح می دهیم.
میزان کلسترول برای بزرگسالان
یک پزشک ممکن است سطوح یک فرد را به عنوان بالا یا پایین، مرزی یا سالم طبقه بندی کند.
کلسترول کل
سطح کلسترول زیر 200 میلی گرم در دسی لیتر برای بزرگسالان سالم است.
پزشکان گزارشات 200-239 میلی گرم در دسی لیتر را به عنوان مقادیر بالای مرزی و گزارشات حداقل 240 میلی گرم در دسی لیتر را بالا ارزیابی می کنند.
کلسترول LDL
در حالت ایده آل، میزان کلسترول LDL باید کمتر از 100 میلی گرم در دسی لیتر باشد. پزشکان ممکن است در مورد سطوح 100 تا 129 میلی گرم در دسی لیتر برای افرادی که مشکل سلامتی ندارند خطری ایجاد نم یکند، اما ممکن است درمان در این مرحله را برای افراد مبتلا به بیماری قلبی یا عوامل خطر آن پیشنهاد شود.
اگر میزان کلسترول فردی 130-159 میلی گرم در دسی لیتر باشد، در حد مرزی است، در حالی که 160-189 میلی گرم در دسی لیتر بالا است. خواندن حداقل mg/dl 190 بسیار بالاست.
کلسترول HDL
پزشکان توصیه می کنند سطح HDL را بالاتر نگه دارید. افرادی که میزان خون آنها کمتر از 40 میلی گرم در دسی لیتر است، ممکن است در معرض خطر بیماری قلبی باشند.
اگر میزان فرد 41 تا 59 میلی گرم در دسی لیتر باشد، پزشکان این مرز را پایین می دانند. سطح بهینه HDL 60 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر است.
طبق گفته آکادمی سلامت اطفال کودکان باید کلسترول خون اطفال باید کمتر از 170 میلی گرم در دسی لیتر باشد.
محدوده بالای مرزی 170-199 میلی گرم در دسی لیتر است و نشان دادن عدد 200 میلی گرم در دسی لیتر یا بیشتر بالاست.
میزان کلسترول LDL باید کمتر از 110 میلی گرم در دسی لیتر باشد. محدوده بالای مرزی 110-129 میلی گرم در دسی لیتر است و هر مقدار بالای 130 میلی گرم در دسی لیتر بالا است.
عوامل موثر بر کلسترول خون
منبع CDCTrusted اشاره می کند که برخی از شرایط سلامتی و عوامل سبک زندگی می توانند سطح کلسترول را افزایش دهند. به عنوان مثال، دیابت نوع 2 سطح کلسترول LDL را افزایش می دهد .CDC همچنین بیان می کند که داشتن یک رژیم غذایی سرشار از چربی های اشباع شده و انجام سطوح پایین ورزش ممکن است به سطح کلسترول بالا کمک کند. علاوه بر این، بیان می کند که داشتن اعضای خانواده با کلسترول بالا خطر ابتلا به فرد را افزایش می دهد.
چگونه کلسترول را کاهش دهیم
منبع NIHTrusted این استراتژی ها را برای کاهش سطح کلسترول توصیه می کند:
- داشتن یک رژیم غذایی سرشار از غذاهای منبع مطمئن برای سلامت قلب، از جمله میوه ها و سبزیجات فراوان، پروتئین های بدون چربی و غلات کامل
- فعال تر شدن از نظر بدنی
- ترک سیگار، در صورت وجود
- داشتن وزن متوسط منبع معتبر
- مدیریت استرس منبع قابل اعتماد
- NIH توصیه می کند قبل از شروع یک برنامه ورزشی جدید با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید، اما به طور کلی، به فرد توصیه می کند حداقل 30 دقیقه در روز ورزش کند.
- داشتن یک رژیم غذایی سالم و ورزش زیاد نیز می تواند سطح کلسترول بالا را در کودکان کاهش دهد.
- به طور کلی، هرچه زودتر فرد شروع به ایجاد این تغییرات کند، برای سطح کلسترول خود بهتر است، زیرا کلسترول در طول زمان افزایش می یابد.
- کلسترول بالا در هر سنی خطر بیماری قلبی، حمله قلبی و سکته را افزایش می دهد. این خطرات فقط با گذشت زمان افزایش می یابد.
درمان های دارویی برای درمان کلسترول بالا
هنگامی که تغییرات سبک زندگی به تنهایی نمی تواند کلسترول بالا را کاهش دهد، پزشکان ممکن است داروها را توصیه کنند.
استاتین ها: این دارو به کبد دستور می دهد تا تولید کلسترول را متوقف کند.
جذب کننده اسیدهای صفراوی: این داروها میزان چربی جذب شده توسط بدن را از غذا کاهش می دهند.
مهارکننده های جذب کلسترول: این داروها سطح چربی هایی به نام تری گلیسیرید را در خون کاهش می دهند و میزان کلسترول جذب شده از غذا را کم میکنند.
برخی ویتامین ها و مکمل ها: این دارو ها مانند نیاسین، کبد را از حذف HDL و سطوح پایین تر تری گلیسیرید باز می دارد.
اسیدهای چرب امگا 3: این اسیدهای چرب باعث افزایش سطح HDL و کاهش سطح تری گلیسیرید می شوند.
چه زمانی با به پزشک مراجعه کنیم
قبل از 18 سالگی، پزشک باید سطح کلسترول کودک را حداقل دو بار بررسی کند. اگر خانواده کودک سابقه بیماری قلبی، اضافه وزن یا برخی از بیماری های دیگر داشته باشد، ممکن است پزشکان توصیه کنند که سطح آن را بیشتر بررسی کنند.
یک متخصص مراقبت های بهداشتی باید سطح کلسترول را در بزرگسالان 20 ساله یا بالاتر هر 4 تا 6 سال بررسی کند.
پزشک ممکن است درمان را توصیه کند اگر:
- نتایج نشان می‌دهد که سطح کلسترول تام و LDL بالا یا مرزی است.
- فرد اضافه وزن دارد.
- فرد دارای سابقه خانوادگی بیماری قلبی است.
