هر روز، هزاران نفر از ما ساعتها پشت میز نشسته یا ایستادهاند، بدون اینکه بدانیم چه خطراتی این سبک زندگی ساکن برای پاهایمان به همراه دارد. واریس، آن بیماری دردناک و آزاردهنده که میتواند تنها با تغییری کوچک در عادات روزمرهمان پیشگیری شود یا تشدید آن کنترل گردد. در این مقاله، علائم هشدار دهنده، علل و راهکارهای پیشگیری و درمان واریس را بررسی خواهیم کرد تا دیگر شاهد این ناراحتی در زندگی خود نباشیم.
تاثیر ایستادن و نشستن طولانی بر ایجاد رگ های واریسی
واریس به حالتی اطلاق میشود که در آن رگهای خونی، معمولا در پاها، متورم و پیچیده میشوند. این حالت زمانی رخ میدهد که دریچههای رگها، که وظیفهی آنها جلوگیری از بازگشت خون به سمت پایین است، به درستی کار نمیکنند. در نتیجه خون در رگها تجمع یافته و باعث تورم و بعضی اوقات درد میشود. شیوع این بیماری در جامعه به حدی است که تقریباً یک سوم بزرگسالان در مرحلهای از زندگی خود با آن مواجه میشوند.
تاثیر ایستادن طولانی مدت بر سلامت رگها
زمانی که افراد به مدت طولانی ایستادهاند، بدون تحرک، فشار خون در رگهای پاها به شدت افزایش مییابد. این فشار افزایش یافته میتواند منجر به آسیب دیدن دریچههای رگها شود که نهایتاً به تجمع خون و تورم رگها منجر میشود. مطالعات نشان دادهاند که افرادی که شغلهایی دارند که نیازمند ایستادنهای طولانیمدت است، مانند پرستاران یا فروشندگان، بیشتر در معرض خطر ابتلا به واریس هستند.

تاثیر نشستن طولانی مدت بر ایجاد واریس
نشستن طولانی مدت مانند ایستادن طولانی مدت، میتواند به تضعیف جریان خون کمک کند و فشار را در رگهای پا افزایش دهد. وقتی ما برای ساعتها مینشینیم، خصوصاً با پاهای خم شده، فشار بر دریچهها افزایش مییابد و این امر میتواند منجر به تجمع خون و در نهایت ایجاد واریس شود. تحقیقات بیان میکنند که افزایش فعالیت بدنی و بلند شدن منظم از میز کار میتواند به کاهش این خطر کمک کند.
انواع واریس ناشی از سبک زندگی
واریس اولیه
این نوع از واریس شایعترین فرم است و معمولاً در رگهای سطحی پاها دیده میشود. واریس اولیه میتواند به دلیل ضعف مادرزادی در دیواره رگها یا دریچههای آنها ایجاد شود و با ایستادن یا نشستن طولانی مدت تشدید مییابد.
واریس ثانویه
واریس ثانویه زمانی اتفاق میافتد که جریان خون در رگهای عمیقتر به دلیل لخته شدن خون یا آسیبدیدگی محدود شود. نشستن یا ایستادن طولانی میتواند جریان خون را در این رگها کاهش دهد و خطر لخته شدن خون را افزایش دهد، که در نهایت به واریس ثانویه منجر میشود.
رگ های عنکبوتی (Spider Veins)
این نوع واریس که به نام تلانژکتازی نیز شناخته میشود، شبکهای از رگهای بسیار نازک است که به صورت خطوط آبی یا قرمز روی پوست ظاهر میشوند. اگرچه این نوع از واریس معمولاً علائم کمتری دارد، اما میتواند به دلیل نشستن یا ایستادن طولانی و افزایش فشار در رگهای سطحی تشدید شود.
واریس پیچخورده
این نوع واریس، که به صورت رگهای بزرگ، پیچخورده و برجسته ظاهر میشوند، معمولاً در اثر فشار مداوم بر رگهای پاها به وجود میآید. ایستادن یا نشستن طولانی مدت بدون تحرک کافی میتواند فشار درون وریدی را افزایش داده و به ایجاد یا تشدید این نوع واریس کمک کند.
واریس حاملگی

در طول دوران بارداری، تغییرات هورمونی و افزایش وزن میتوانند به تشکیل واریس منجر شوند. نشستن یا ایستادن طولانی در طول این دوره میتواند فشار بیشتری به رگهای پا وارد کند و ریسک واریس را افزایش دهد.
درک این انواع واریس و نحوه تأثیر ایستادن و نشستن طولانی مدت بر توسعه آنها میتواند به شما کمک کند تا راههایی برای کاهش خطر واریس و بهبود سلامت عروقی خود پیدا کنید.
نکات و توصیه های پیشگیری و کنترل واریس
پیشگیری از واریس شامل اقدامات سادهای است که میتوان به راحتی در زندگی روزمره ادغام کرد. استفاده از جورابهای فشاری میتواند به بهبود جریان خون کمک کرده و فشار را از رگها کاهش دهد. همچنین، بلند شدن و قدم زدن هر چند ساعت یک بار، میتواند جریان خون را بهبود بخشیده و از تجمع خون جلوگیری کند. تمریناتی مانند پیادهروی سریع، شنا، و دوچرخهسواری، به ویژه مفید هستند.
تکنیکها و درمانهای جدید برای مقابله با واریس

در صورتی که واریس پیشرفته باشد، تکنیکهای درمانی مدرن میتوانند مورد استفاده قرار گیرند. بهترین روش های درمان واریس می توانند شامل لیزر، اسکلروتراپی باشد. لیزر درمانی، که در آن نور لیزر برای بستن رگهای آسیب دیده استفاده میشود، یکی از این تکنیکها است. اسکلروتراپی، که در آن مواد شیمیایی به رگها تزریق میشود تا آنها را ببندد، نیز گزینهای دیگر است. این روشها کم تهاجمی بوده و معمولاً نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارند.
سخن آخر
حفظ سلامت رگها نیازمند مراقبت دائم و توجه به عادات روزانه ما است. اگرچه واریس ممکن است برخی از ما را به دلیل عوامل ژنتیکی یا شرایط خاص زندگی بیشتر تحت تأثیر قرار دهد، اما اقدامات پیشگیرانهای وجود دارد که میتوانند به کاهش ریسک ابتلا به این حالت کمک کنند. انجام تمرینات بدنی منظم، مانند پیادهروی یا شنا، میتواند جریان خون را در پاها بهبود بخشیده و از تجمع خون در رگها جلوگیری کند. همچنین، بلند شدن و راه رفتن در طول روز، به ویژه برای کسانی که ساعتها مجبور به نشستن یا ایستادن هستند، بسیار مهم است.
استفاده از جورابهای فشاری نیز یکی دیگر از راهکارهای مؤثر است که به کاهش فشار داخل وریدی کمک میکند و میتواند به کاهش خستگی و درد ناشی از واریس کمک کند. علاوه بر این، مراقبت از وزن بدن و حفظ رژیم غذایی سالم نیز در پیشگیری از بسیاری از مشکلات عروقی، از جمله واریس، اهمیت دارد.
در نهایت، مهم است که به علائم احتمالی بیماری توجه کنیم و در صورت مشاهده هرگونه علامتی، برای ارزیابی و درمان به پزشک مراجعه کنیم. با اتخاذ این اقدامات، نه تنها میتوانیم سلامت رگهای خود را حفظ کنیم، بلکه کیفیت زندگی خود را نیز بهبود بخشیم. این تغییرات کوچک در سبک زندگی میتوانند تأثیرات بزرگی در حفظ سلامت عروقی و پیشگیری از بیماریهای مرتبط داشته باشند.