تنگی نفس یکی از علائم شایعی است که می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله مشکلات قلبی و ریوی بروز کند. این علامت معمولاً در هنگام فعالیت، استرس یا حتی استراحت تجربه می‌شود. با این حال، شناخت تفاوت تنگی نفس قلبی و ریوی اهمیت زیادی دارد، زیرا درمان هر یک از این شرایط به دلیل علت‌های متفاوتی که دارند، کاملاً متفاوت است. در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های اساسی بین تنگی نفس قلبی و ریوی و علائم متمایز کننده آن‌ها می‌پردازیم.

تنگی نفس قلبی چیست؟

تنگی نفس قلبی زمانی رخ می‌دهد که قلب به درستی قادر به پمپاژ خون و تأمین اکسیژن کافی برای بدن نباشد. این نوع تنگی نفس بیشتر در اثر نارسایی قلبی یا بیماری‌های عروق کرونری ایجاد می‌شود. کاهش کارایی قلب در این شرایط، باعث تجمع خون در ریه‌ها می‌شود که به آن “احتقان ریه” می‌گویند. این امر باعث می‌شود که بیمار هنگام استراحت یا فعالیت‌های روزانه احساس تنگی نفس کند.

تنگی نفس ریوی چیست؟

تنگی نفس ریوی به دلیل مشکلات یا بیماری‌های ریه‌ها مانند آسم، بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)، عفونت‌های ریه (مانند ذات‌الریه) یا فیبروز ریوی بروز می‌کند. در این شرایط، ریه‌ها به درستی قادر به تأمین اکسیژن کافی برای خون نیستند. این نوع تنگی نفس بیشتر در حالت فعالیت و هنگام تنفس‌های عمیق بروز می‌کند و بیماران معمولاً با علائمی مانند سرفه یا خس‌خس سینه مواجه می‌شوند.

تفاوت تنگی نفس قلبی و ریوی

1.علائم همراه:

• در تنگی نفس قلبی، علائمی مانند تورم پاها و مچ‌ها، تپش قلب، خستگی و درد قفسه سینه نیز مشاهده می‌شود.
• در تنگی نفس ریوی، علائم دیگری مانند سرفه مزمن، خس‌خس سینه و در برخی موارد درد قفسه سینه نیز وجود دارد.

2.زمان بروز تنگی نفس:

• در تنگی نفس قلبی، این حالت ممکن است حتی در حالت استراحت و خواب بروز کند. بیماران قلبی ممکن است شب‌ها به دلیل احساس تنگی نفس بیدار شوند و مجبور شوند به حالت نشسته بخوابند.
• در تنگی نفس ریوی، این حالت بیشتر در زمان‌های فعالیت شدید یا مواجهه با عوامل تحریک‌کننده مانند آلرژن‌ها، گرد و غبار یا هوای سرد رخ می‌دهد.

3.نحوه تسکین تنگی نفس:

• تنگی نفس قلبی معمولاً با استراحت و مصرف داروهای قلبی بهبود می‌یابد. داروهایی مانند دیورتیک‌ها می‌توانند با کاهش تجمع مایعات در بدن و ریه‌ها، به بهبود تنگی نفس کمک کنند.
• در تنگی نفس ریوی، استفاده از داروهای گشادکننده راه‌های هوایی (مانند اسپری‌های تنفسی) یا داروهای کورتیکواستروئیدی به تسکین علائم کمک می‌کنند.

4.تشخیص و معاینات پزشکی:

• برای تشخیص تنگی نفس قلبی از روش‌هایی مانند اکوکاردیوگرافی، نوار قلب (ECG) و آنژیوگرافی استفاده می‌شود.
• تشخیص تنگی نفس ریوی به وسیله تست عملکرد ریه، سی‌تی اسکن ریه و آزمایشات خونی انجام می‌شود.

شناخت تفاوت تنگی نفس قلبی و ریوی از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا هر کدام به روش‌های تشخیصی و درمان‌های مختلفی نیاز دارند. بیماران باید در صورت تجربه علائمی مانند تنگی نفس مداوم، به پزشک مراجعه کنند تا علت اصلی شناسایی و درمان مناسب آغاز شود.