تنگی نفس قلبی یکی از علائم مهمی است که نشان‌دهنده مشکلات جدی قلبی از جمله نارسایی قلبی، بیماری عروق کرونری و ضعف عضلات قلب می‌باشد. این نوع تنگی نفس زمانی رخ می‌دهد که قلب به درستی قادر به پمپاژ خون و تأمین اکسیژن کافی برای بدن نیست، در نتیجه این وضعیت باعث می‌شود که بیمار هنگام فعالیت، استراحت یا حتی در خواب دچار تنگی نفس شود. در این مقاله به بررسی علائم مختلف تنگی نفس قلبی و عوامل مؤثر بر آن می‌پردازیم.

علائم اصلی تنگی نفس قلبی

1. تنگی نفس در حالت استراحت: یکی از مهم‌ترین علائم تنگی نفس قلبی این است که بیمار حتی در حالت استراحت نیز احساس تنگی نفس می‌کند. این حالت به‌ویژه در زمان خواب تشدید می‌شود و بیماران ممکن است به دلیل تنگی نفس ناگهانی از خواب بیدار شوند. این نشانه که به “تنگی نفس شبانه” یا ارتوپنه معروف است، به این دلیل رخ می‌دهد که دراز کشیدن باعث تجمع مایعات در ریه‌ها می‌شود.
2. تورم در پاها و مچ‌ها: بسیاری از بیماران مبتلا به تنگی نفس قلبی دچار ورم پاها و مچ‌ها نیز می‌شوند. این علامت به دلیل تجمع مایعات در بدن به علت عدم توانایی قلب در پمپاژ کامل خون رخ می‌دهد. تورم در نواحی پایین‌تر بدن نشانه‌ای از فشار روی قلب است که می‌تواند منجر به تنگی نفس و نارسایی قلبی شود.
3. تپش قلب و ضربان نامنظم: بیماران قلبی ممکن است ضربان قلب سریع یا نامنظم را تجربه کنند. تپش قلب می‌تواند به این دلیل باشد که قلب برای جبران کاهش کارایی خود، سریع‌تر می‌تپد. این وضعیت، به ویژه هنگام فعالیت بدنی، می‌تواند باعث تنگی نفس و خستگی شدید شود.
4. خستگی و ضعف عمومی: یکی دیگر از این علائم، خستگی مفرط و ضعف عمومی است که ناشی از کاهش اکسیژن‌رسانی به عضلات و بافت‌های بدن است. در این وضعیت، بیماران حتی پس از فعالیت‌های ساده مانند بالا رفتن از پله‌ها یا راه رفتن احساس خستگی می‌کنند.
5. تعریق زیاد و غیرطبیعی: تعریق زیاد، حتی بدون فعالیت بدنی، یکی دیگر از علائم تنگی نفس قلبی است. این علامت به دلیل تلاش بیش از حد بدن برای تأمین اکسیژن و بهبود جریان خون در شرایط کاهش کارایی قلب رخ می‌دهد. این وضعیت می‌تواند با سرگیجه و احساس ضعف همراه باشد.
6. درد یا فشار در قفسه سینه: درد یا فشار در قفسه سینه معمولاً همراه با تنگی نفس قلبی بروز می‌کند و ممکن است به گردن، شانه‌ها و حتی بازوها منتقل شود. این حالت به دلیل کاهش جریان خون به عضلات قلب ایجاد می‌شود و نیازمند مراجعه فوری به پزشک است.

علائم تشدیدکننده و عوامل خطر

برخی عوامل مانند استرس، فعالیت‌های سنگین و مصرف زیاد نمک می‌توانند این علائم را تشدید کنند. بیماران قلبی باید از این عوامل اجتناب کنند و تحت نظارت پزشک داروهای مناسب مصرف کنند. همچنین، کنترل فشار خون، کلسترول و کاهش وزن می‌تواند به کاهش علائم کمک کند.

علائم تنگی نفس قلبی از جمله تنگی نفس در حالت استراحت، تورم پاها، تپش قلب و خستگی شدید می‌توانند نشان‌دهنده مشکلات جدی قلبی باشند. در صورت مشاهده این علائم، بهتر است به پزشک مراجعه کرده و وضعیت قلب را بررسی کنید.