الکتروکاردیوگرام (ECG) بیش از یک نمودار ساده از فعالیت الکتریکی قلب است؛ این ابزار تشخیصی حیاتی، به مثابه زبان قلب عمل می‌کند که اطلاعات ارزشمندی درباره سلامت این عضو حیاتی ارائه می‌دهد.در پزشکی امروز، ECG در پزشکی نه تنها سنگ بنای تشخیص بسیاری از بیماری‌های قلبی عروقی است، بلکه در ارزیابی‌های روتین و اورژانسی نیز نقشی بی‌بدیل ایفا می‌کند.

این تست غیرتهاجمی و ارزان، امکان ارزیابی ریتم قلبی، هدایت الکتریکی، و حتی تشخیص ایسکمی میوکارد، انفارکتوس میوکارد و هایپرتروفی حفره‌های قلبی را فراهم می‌آورد.

ECG با ثبت پتانسیل‌های الکتریکی تولید شده توسط دپولاریزاسیون و رپولاریزاسیون میوکارد، تصویری لحظه‌ای از فعالیت الکتروفیزیولوژیک قلب ارائه می‌دهد.

امواج P، کمپلکس QRS، و موج T که به ترتیب نشان‌دهنده دپولاریزاسیون دهلیزها، دپولاریزاسیون بطن‌ها و رپولاریزاسیون بطن‌ها هستند، اجزای کلیدی این تصویر را تشکیل می‌دهند. تغییرات مورفولوژیکی یا زمانی در این امواج و فواصل بین آن‌ها (مانند PR و QT) می‌تواند نشان‌دهنده اختلالات جدی باشد. برای مثال، بالا رفتن قطعه ST در ECG معمولاً نشانه‌ای از انفارکتوس میوکارد حاد است که نیاز به مداخله فوری دارد.

کاربردهای ECG در پزشکی بسیار گسترده است. از تشخیص آریتمی‌ها و بلوک‌های قلبی گرفته تا ارزیابی اثرات داروها یا عدم تعادل الکترولیتی بر روی قلب، ECG اطلاعات بی‌نظیری در اختیار پزشکان قرار می‌دهد.

تفسیر دقیق ECG نیازمند دانش عمیق فیزیولوژی قلب و پاتوفیزیولوژی است، اما اصول کلی آن به گونه‌ای است که حتی بیماران نیز می‌توانند با آشنایی با مفاهیم ساده، اهمیت آن را درک کنند. برای مثال، اطلاع از اینکه منظم بودن ریتم قلب در ECG نشان‌دهنده سلامت است می‌تواند به عموم مردم آرامش خاطر دهد.

این ابزار، نقطه شروع بسیاری از بررسی‌های تشخیصی در کاردیولوژی است. با توجه به سادگی و سرعت انجام، ECG به عنوان یک ابزار غربالگری اولیه و حیاتی در شرایط اورژانسی، مانند دردهای قفسه سینه، تپش قلب یا سنکوپ، عمل می‌کند. در نهایت، تفسیر صحیح یک ECG در پزشکی، پازل مهمی در تشخیص و مدیریت بیماری‌های قلبی را تکمیل می‌کند و به پزشک کمک می‌کند تا بهترین مسیر درمانی را برای بیمار انتخاب کند.